Çene bozukluğu bazı problemlere ve gelişim bozukluklarına bağlı olarak gelişebilir. Çenenin yamuk olmasına ve üst ve alt çenenin olması gerektiği gibi konumlanmamasına neden olabilir. Çene bozuklukları kişinin pek çok yaşamsal fonksiyonunu etkilediğinden dikkate alınmalı ve tedavi edilmelidir.
İçindekiler
Çene Bozukluğu Nedir?
Çene eklemleri çiğnerken, konuşurken, yutkunurken ve soluk alıp verirken kullanılır. Sürekli aktif halde olan çene eklemleri ağzı açarken bulunduğu yuvada dönerek maksimum seviyede açılır. Eklemin hareketi çene ve boyun kaslarının işbirliği neticesinde meydana çıkar. Çene bozukluğu bu çene ekleminin ve çene eklemi çevresinde yer alan dokuların uyum içerisinde çalışamaması durumudur. Çene bozuklukları zaman içerisinde gelişebilir ya da aniden ortaya çıkabilir. Çene bozukluğunun tanısı için alanında uzman bir diş hekiminin muayenesi ve MR gibi eklemlerin içini görüntülemeye sağlayan tetkiklerin yapılması yeterlidir. Çene bozuklukları daha çok genç ve orta yaşlardaki kişilerde ve kadınlarda görülmektedir.
Çene Eklemi Bozuklukları Tedavisi
Çene eklemi tedavisi için ilk olarak cerrahi olmayan tedavi yöntemleri önerilir. İlk olarak eklem istirahati sağlamak, çeneyi yormayacak gıdalar tüketmek ve gerekli görülmesi durumunda kas spazmı ve ağrıları azaltmak için ilaç kullanmak gibi seçenekler uygulanabilir. Bu yöntemler denendiği halde bozukluk geçmiyorsa mutlaka farklı bir tedavi yöntemine başvurulmalıdır. Diş hekimi muayeneyi tamamladıktan sonra tedavi planını oluşturabilir. Diş sıkmaya ve gıcırdatmaya bağlı problemlerden kaynaklı çene bozukluğu için gece plağı tedavisi uygulanabilir. Tedavi için uygulanan bir diğer yöntem ise kasların içerisine uygulanan enjeksiyondur. Bu tedaviler yeterli olmazsa çene cerrahisi düşünülebilir. 3 ile 6 ay süresince bu yöntemler denediyse ve sonuç alınamıyorsa cerrahi müdahale ile tedavi uygulanabilir. Hastaların büyük çoğunluğunda ameliyata gerek kalmadan çene bozuklukları giderilebilir.
Çene Bozukluğu Neden Olur?
Çene bozuklukları pek çok sebebe bağlı şekilde gerçekleşebilir. Bu bozuklukların oluşum sebebi tedavi planının şekillenmesi açısından oldukça önemlidir. Bazı kişilerde doğuştan olan çene bozuklukları varken bazı kişilerde zaman içerisinde ya da aniden alınan bir darbe ve travma çene bozukluğuna yol açabilir. Çene eklem ve işlev bozukluğu nedenleri şu şekilde sıralanabilir;
- Sık sık dişleri sıkma ve gıcırdatma
- Çene kaslarına bağlı duruş bozukluğu
- Çene kapanırken pozisyon bozukluğu
- Eksik ya da fazla diş ya da yüksek dolgu yaptırmak
- Diş hastalıklarına bağlı olarak çenenin tek yönünü kullanma
- Psikolojik sorunlar ve stres
- Travma ve kaza sonucu oluşan çene kırığı
- Başa, boyuna ya da çeneye darbe alma
- Tırnak yeme, çok esneme ve sakız çiğneme alışkanlıkları
- Doğuştan gelen gelişim bozuklukları
Çene Bozukluğu Nasıl Anlaşılır?
Çene bozuklukları bazen görsel olarak fark edilebilir bazen ise görüntüde herhangi bir gariplik yoktur ancak ağrı vardır. Semptomlar kişiden kişiye göre değişikenlik gösterebilir.
Çene bozukluğunun anlaşılması için kişinin yaşadığı rahatsızlıklara odaklanmak ve gerekli tetkikleri yapmak önemlidir. Çene bozukluğu olan kişiler yemek yeme esnasında ve esnerken zorluk çekebilirler, çeke ile yüz kaslarında ve şakaklarında ağrı olabilir, Eklem ağrıları, ağız açarken zorlanma yüzde ve çene çevresinde şişlik, çene ekleminden sesler gelmesi, çenenin çıkması ya da kitlenmesi gibi durumlar da çene bozukluğuna işaret eder.
Çene Bozuklukları Nelere Sebep Olur?
Çene eklemi bozuklukları ilerleyen evrelerde eklemdeki dokularda ve yapılarda kalıcı hasarlara sebep olabilir. Özellikle çene çıkması nasıl anlaşılır sorusu sıkça karşımıza çıkmaktadır. Kişi çenesini açıp kapatmakta zorlanabilir, çene çıkması çene düşmesi gibi sorunlar yaşanabilir. Çıkan çene yerine oturtulabilir ancak kalıcı bir tedavi uygulanmadığında problem sık sık tekrar eder ve bu da kişinin şiddetli ağrılar yaşamasına sebep olur.
